Dom bezobsługowy

Kolorowe kule z żarówkami Philips Hue zainstalowane w ogrodzie

Wieś, działka-sentyment dla właścicieli, niewielki domek na bazie starszych zabudowań – tak w kilku słowach można rozpocząć opowieść o powstaniu jednej z bardziej zaawansowanych jak na te wymiary i liczbę urządzeń instalacji. Dom miał jedno najważniejsze zadanie – działać tak samodzielnie jak to tylko możliwe przy zachowaniu prostoty obsługi. Rozpoczęła się moja przygoda z koncepcją pod tytułem Dom bezobsługowy.

Koncepcja domu bezobsługowego

Temat pojawił się z polecenia, wymogiem było zmieszczenie się w konkretnym budżecie. Taka informacja o wiele ułatwiła etap budowania koncepcji i ofertowania, ponieważ mogliśmy zoptymalizować wielkość systemu do potrzeb, jednocześnie przewidując już docelowy poziom funkcjonalności. Koncepcja oparła się na najważniejszych punktach:

  1. Znany budżet
  2. Odporność na częste zaniki i zapady napięcia
  3. Maksymalna uproszczenie obsługi bogato wyposażonego domu
    • Oświetlenie
    • Żaluzje zewnętrzne
    • Elektrycznie otwierane okno
    • Pompa ciepła
    • Centrala wentylacyjna (rekuperacja)
    • Fotowoltaika
    • System odkamieniania wody
    • Recyrkulacja w automatyce
    • System wykrywający zalanie
    • Monitoring
    • System podlewania
    • WiFi na terenie całego obiektu
    • Automatyka bramy
    • Zewnętrzne oświetlenie o zmiennej barwie
Think of Home
Logo KNX Partner Paweł Michałowski

Uproszczenie obsługi zaawansowanego domu dla osób starszych nie jest w dzisiejszych czasach najprostsze. Wszystkie otaczające nas elementy nieustannie rosną w zaawansowaną funkcjonalność, miliardy kombinacji konfiguracji. Nawet przysłowiowy telewizor potrafi być dziś nieco zbyt skomplikowany to zwyczajnego oglądania telewizji, więc centrale wentylacyjne wymagające okresowej wymiany filtrów, pompa ciepła i jej krzywe grzewcze, fotowoltaika bez nadzoru i mnogość innych rozwiązań może przytłoczyć i utrudnić korzystanie z domu, który miał być przecież łatwiejszy dzięki wszechobecnym sterownikom. Wyzwaniem instalacji automatyki było więc tu spięcie wszystkich poszczególnych elementów w taki sposób, aby ze sobą współpracowały oraz minimalizowały potrzebę ingerencji ze strony użytkownika. Jest ledwie kilka systemów umożliwiających tworzenie tak rozległych integracji i jeszcze mniej takich, które robią to stabilnie i ze wszystkimi producentami. System stworzony przez organizację KONNEX był tu naturalnym wyborem z uwagi na wsparcie przez kilkuset producentów.

Drugą ważną cechą systemu, w codziennym użytkowaniu chyba nawet najważniejszą, a rzadko braną pod uwagę, jest odporność urządzeń na częste zaniki napięcia oraz szybkość startu systemu po powrocie zasilania. Należało więc zapewnić klientowi taki dobór urządzeń, aby start trwał nie dłużej niż kilkadziesiąt sekund, a w efekcie udało się zejść do kilkunastu sekund do powrotu pełnej funkcjonalności.

Wykonawstwo

Etap 1 – instalacja elektryczna

Puszka z instalacją hybrydową z KNX

Instalacja elektryczna z wbudowanym KNX – tutaj została wykonana w sposób trochę niestandardowy jak na standardy Think of Home, bo po dwóch dniach pracy wykonawca instalacji wodnokanalizacyjnej poprosił o przeniesienie całej instalacji elektrycznej na ściany, natynkowo. W domach inteligentnych, które charakteryzują się zwiększoną ilością przewodów zawsze zwracam szczególną uwagę na standardowe lokalizacje i wysokości montażu szaf, szafek, obrazów, a nawet schodów, żeby zminimalizować ryzyko późniejszego uszkodzenia okablowania przez kolejne ekipy budowlane. Uzupełniająco, jeszcze przed tynkowaniem ściann wykonaliśmy szczegółową dokumentację zdjęciową, aby móc ją w dowolnym momencie udostępnić inwestorom oraz podpowiadać poszczególnym ekipom wykończeniowym. Niejednokrotnie okazało się, że ta dokumentacja przydawała się kolejnym osobom wykonawcom.

Instalacja została podzielona na 2 części (parter i piętro), a każda z nich dysponuje swoją lokalną rozdzielnicą elektryczną. Gniazda elektryczne zasilane są klasycznie, a obwody opraw oświetleniowych w znaczącej większości wyprowadzone są bezpośrednio z jednej z tych rozdzielnic. Między większością puszek elektrycznych poprowadzony został dodatkowo certyfikowany przewód magistralny JY(St)Y 2x2x0.8 (przewód KNX/EIB).

Etap 2 – montaż osprzętu elektrycznego, urządzeń KNX i programowanie

Instalacja hybrydowa KNX
Instalacja hybydowa łączy klasyczne przyciski z sensorami KNX

Proximity sensor

Zazwyczaj rozbite na 2 oddzielne etapy, tu w efekcie połączenia wyjątkowo wielu podsystemów w jedno większe środowisko, prace trwały po prostu jednocześnie na wielu płaszczyznach. Dzięki ścisłej współpracy z architektem na bieżąco rozwiązującym wszelkie wątpliwości programowanie postępowało od samego początku i nie musiało być w późniejszym czasie zbyt mocno modyfikowane. Cała funkcjonalność rosła razem z budynkiem i jego stopniowym wyposażaniem w stolarkę, meble i instalacje. Zaczynałem już od etapu rozłożenia instalacji elektrycznej wewnątrz, a skończyłem dopiero na etapie urządzenia ogrodu już długo po uruchomieniu samego budynku. Montaż osprzętu był nadzorowany przeze mnie osobiście. Zastosowano sprzęt Schneider Electric z serii Asfora oraz Merten, które gwarantują połączenie jakości i wysokich doznań estetycznych.

Regulator temperatury KNX i przycisk podwójny antracytowy Merten w ramce podwójnej M-Pure
Regulator temperatury KNX i przycisk podwójny antracytowy Merten w ramce podwójnej M-Pure

Czy udało się uzyskać “dom bezobsługowy”?

Wymóg “bezobsługowości” był dla inwestora priorytetem. Kluczem do osiągnięcia tego było zastosowanie produktów cenionych marek: tutaj Schneider Electric i Zennio. Z satysfakcją mogę napisać, że efekt końcowy spotkał się z bardzo dobrym odbiorem. Po zakończeniu wszystkich prac i kilku optymalizacjach pod bieżące pomysły właściciel otrzymał budynek ze stabilnie działającym systemem. Budynkiem można zarządzać na odległość z poziomu aplikacji, włączyć światło, opuścić rolety, zmienić temperaturę wewnątrz. Możliwe jest sterowanie oświetleniem nie tylko wewnętrznym, ale dzięki wykorzystaniu technologii Hue również zewnętrznym (w tym przypadku z opcją wyboru koloru oświetlenia). Są też żaluzje, brama, a nawet uchylne okno z własnym napędem do automatycznego przewietrzania. Zapewniony jest także podgląd z zamontowanych na zewnątrz kamer. Wszystko to składa się na zadowolenie klienta i moją satysfakcję.

A na koniec kilka zdjęć z różnych etapów realizacji domu inteligentnego: